Konsultacje do projektu Ustawy

Na ternie powiatu suwalskiego przeprowadzono dwie konsultacje dotyczące projektu ustawy o OSP. W dniu 11 maja odbyła się telekonferencja z udziałem wiceministra MSWiA oraz Komendanta Głównego PSP. W dniu 13 maja z udziałem zastępcy Komendanta Wojewódzkiego PSP w Białymstoku oraz przedstawicieli OSP z trzech powiatów: augustowskiego, sejneńskiego i suwalskiego.

W dniu 19 maja uczestniczyłem w Komendzie Wojewódzkiej PSP w Białymstoku jako przedstawiciel trzech powiatów w zebraniu i opracowaniu końcowego raportu z przeprowadzonych konsultacji z województwa podlaskiego.

Uwagi zgłoszone podczas konsultacji projektu ustawy o Ochotniczej Straży Pożarnej na terenie województwa podlaskiego:

1. Art. 4 – określenie (przedstawienie projektów aktów prawnych) zakresu zadań realizowanych przez OSP jako jednostki ochrony przeciwpożarowej na rzecz ochrony ludności;
2. Art. 4 pkt 6 – dodać ćwiczenia realizowane przez OSP samodzielnie, m.in. w ramach doskonalenia zawodowego;
3. Art. 5 – brak konieczności regulowania imprez organizowanych przez OSP zapisami ustawowymi – brak zrozumienia intencji ustawodawcy oraz odniesienia do dotychczasowej działalności OSP w tym zakresie
4. Art. 6 – zapis dotyczący zatwierdzania zakresów statutów OSP odnoszących się do spraw ochrony przeciwpożarowej przez właściwą radę gminy na terenie niektórych gmin w ocenie przedstawicieli OSP uniemożliwi bądź zblokuje jego uchwalenie, co spowoduje problem z dokonaniem właściwych wpisów w KRS oraz brak możliwości składania wniosków o dotacje w okresie procedowania sprawy; należy wprowadzić zapisy umożliwiające rozstrzyganie tego typu kwestii, np. poprzez wprowadzenie roli wójta/burmistrza w proces zatwierdzania;
5. Art. 8 ust. 1– kontrowersje odnośnie określenia „ratownik” – postulat o pozostawienie określenia „strażak”;
6. Art. 8 – JRG PSP – ze względu na brak projektów aktów wykonawczych w myśl art. 11 istnieje obawa braku możliwości spełnienia wymagań stawianym JRG (JOT) OSP oraz wygaszenie istniejących jednostek OSP, które nie będą w stanie udźwignąć ciężaru finansowego i organizacyjnego utworzenia JRG (JOT) OSP; obawa związana z dużymi kosztami dosprzętowienia w celu osiągnięcia standardów wyposażenia JRG (JOT) OSP; postulat dotyczący utworzenia np. trzech kategorii JRG (JOT) OSP biorąc pod uwagę m.in. ilość członków OSP będących w gotowości do wyjazdu do działań ratowniczych;
7. Art. 8 – brak konieczności tworzenia JRG (JOT) OSP – dosprzętowienie istniejących OSP prowadzących działania ratownicze;
8. Art. 9 – wydłużenie okresu aktywności ratowniczej członków OSP powyżej 65 lat, biorąc pod uwagę stan zdrowia potwierdzony aktualnymi badaniami lekarskimi;
9. Art. 9 ust. 3 – doprecyzować zapisy wz celu przetwarzania danych osobowych – na potrzeby prowadzonych działań ratowniczych;
10. Art. 12 – przedstawiciele gmin widzą zagrożenie w pełnieniu roli gminy jako pośrednika w zakresie wypłat rekompensaty pracodawcom za poniesione straty z tytułu nieobecności w pracy ratownika OSP – zapis interpretowany jest, że organy administracji publicznej są strona w postępowaniu roszczeniowym oraz płatnikiem rekompensat; w przypadku ponoszenia kosztów rekompensat przez gminy brak jest źródeł finasowania w budżetach gmin;
11. Art. 15 – zawarcie zapisów umożliwiających wypłatę ekwiwalentu pieniężnego za udział w akcjach ratowniczych za pierwszą rozpoczętą godzinę udziału – w przypadku krótkich interwencji m.in. podczas likwidacji skutków anomalii pogodowych brak jest podstaw prawnych do wypłaty ekwiwalentu, jeżeli akcja trwała krócej niż godzinę;
    – postulat dotyczący określenia kwoty ekwiwalentu w wysokości 1/175 … – ujednolici to kwotę w całym kraju i spowoduje obowiązek wypłacania w takiej, a nie dowolnej kwocie;
    – postulat dotyczący partycypowania budżetu państwa w kosztach ekwiwalentu członkom OSP, co odciąży finansowo jednostki samorządu terytorialnego;
    – postulat dotyczący określenia czasu trwania działania ratowniczego ze wskazaniem składowych – tj. alarmowania, prowadzenia czynności ratowniczych oraz odtworzenia gotowości operacyjnej po powrocie do strażnicy;
12. Art. 16 – doprecyzować zapisy wskazując wprost zaliczenie aktywności druhów OSP w działania ratownicze również w okresie przed wejściem w życie ustawy o OSP; zapis w obecnej formie interpretowany jest, że tylko od momentu utworzenia JRG (JOT) OSP będzie możliwość „zaliczania” lat wyjazdowych do dodatku emerytalnego;
    zauważalne są problemy z procesem potwierdzeń okresów wyjazdowych poprzez pisemne oświadczenie trzech świadków; ponadto zauważalne są trudności z ewidencją wyjazdowości poszczególnych członków OSP w dokumentacji prowadzonej przez PSP od 1 stycznia 2012 r.
13. Art. 26 – zapis regulujący kwestie zawierania umów z gminami sąsiednimi w przypadku braku jednostek ochrony przeciwpożarowej na terenie własnej gminy pomija gminy na których terenie funkcjonują finansowane z budżetu państwa jednostki PSP, traktowane jest to jako nierówność samorządów terytorialnych, gdzie gminy utrzymujące OSP ponoszą koszt ich funkcjonowania oraz często zabezpieczają własnymi jednostkami OSP gminy zabezpieczone przez PSP w przypadku długotrwałych akcji lub dysponowania zasobów ratowniczych PSP w odległe części powiatów – postulat zawarcia zapisów regulujących kwestie umów tego typu gmin z gminami ościennymi w przypadku braku własnych (finansowanych) jednostek ochrony przeciwpożarowej;
14. Art. 28 – rozszerzenie możliwości wydatkowania uzyskanych środków finansowych z gospodarki majątkiem i z działalności OSP również na inne cele statutowe, niż wyłącznie na JRG (JOT) OSP, m.in. na działalność
15. Postulaty dotyczące dodatku emerytalnego:

1. Dodatek do emerytury nie powinien być utożsamiany z uprawnieniami emerytalnymi w PSP, jest to tylko dodatek mający na celu rekompensatę ochotniczej działalności na rzecz drugiego człowieka więc tożsame okresy z nabywaniem uprawnień emerytalnych nie powinno mieć zastosowania;
2. rozszerzenie listy osób, którym przysługiwałby dodatek do emerytury o osoby szczególnie zaangażowane w działalność OSP, które nie uczestniczą w działaniach ratowniczych – udokumentowane 25 lat aktywnej przynależności do stowarzyszenia OSP;
3. stworzenie możliwości uzyskania dodatku w mniejszej kwocie w interwałach czasowych, np. po 10, 20, 25 latach działalności ratowniczej OSP, co zachęci do kolejnej aktywności w celu wejścia w wyższy próg dodatku do emerytury;
4. stworzenie możliwości różnicowania finansowego dodatku do emerytury w przypadku członków OSP, którzy uczestniczą w wielu działaniach ratowniczych, co z ich punktu widzenia jest krzywdzące podczas określenia minimum na poziomie jednego wyjazdu w roku;
5. stworzenie możliwości różnicowania finansowego dodatku do emerytury w zależności od pełnionych funkcji/stanowisk w ramach OSP.

16. Wprowadzenie zapisów określających status kierowcy w JRG (JOT) OSP, np. konieczność zatrudniania przez gminę odpowiedniej ilości, kierowania na szkolenia – w celu zapewnienia właściwej gotowości operacyjnej JRG (JOT) OSP; postulat dotyczący zabezpieczenia kierowców (rolników – płatników składek KRUS) przed utratą możliwości płacenia składek KRUS w przypadku otrzymania dodatku dla kierowców – mogącego być traktowanym jako działalność zarobkowa.
17. Wprowadzenie zapisów umożliwiających zasiadanie druhów OSP (m.in. będących członkami zarządów OSP) w radach miast/gmin, jak również zapewniających możliwość pełnienia funkcji przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego – wójta, burmistrza;
18. Informacja dotycząca 10 – letniego vacatio legis na dostosowanie jednostek OSP do spełnienia minimalnych wymagań do utworzenia JRG (JOT) OSP nie wskazuje źródeł finansowania na ten cel – istotne jest określenie statusu takiej OSP – czy jest OSP w okresie działań zmierzających do osiągnięcia standardów JRG (JOT) OSP jest jednostką ochrony przeciwpożarowej i może uczestniczyć w działaniach ratowniczych?
19. Postulat dotyczący zapisów w zakresie działań zmierzających do aktywizacji, szczególnie młodzieży w celu budowania wartości związanych z chęcią niesienia pomocy innym, co w przyszłości zapewni odpowiednią ilość członków OSP, biorąc pod uwagę sinusoidalną sytuację OSP, zależnie od zasobów osobowych;
20. Postulat dotyczący zapisów w zakresie działań mających na celu edukację dla bezpieczeństwa młodzieży m.in. w zakresie nauki pierwszej pomocy w celu propagowania ratownictwa i ochrony przeciwpożarowej;
21. Propozycje dotyczące rekompensat skierowanych do pracodawców zwalniających od świadczenia pracy ratownika OSP:

1. zwolnienie/ulga w składkach ZUS,
2. zniżki/ulgi w ubezpieczeniu,
3. ulgi podatkowe w związane z działalnością gospodarczą,
4. dotacje z PFRON.

22. Określenie jednostek OSP jako jednostki umundurowane (umundurowione) zamiast jednostki mundurowe;
23. Postulat dotyczący zapisu, że wójt/burmistrz nie może odmówić skierowania na badania lekarskie zgłoszonego członka OSP;
24. Korekty redakcyjne w Art. 3 ust. 2 – MDP odnośnik do ust. 1 pkt 6, zamiast pkt 7;
25. Postulat dotyczący zmniejszenia kosztów certyfikacji sprzętu przeciwpożarowego, w tym pojazdów przez CNBOP;
26. Postulat dotyczący możliwości wykorzystywania prywatnych pojazdów członków OSP jako pojazdów uprzywilejowanych w trakcie dojazdu do strażnicy OSP po ogłoszeniu alarmu;
27. Postulat dotyczący udziału budżetu państwa w zapewnianiu utrzymania gotowości operacyjnej JRG (JOT) OSP;
28. Postulat dotyczący zmiany określenia – zdolność operacyjna na zdolność ratowniczo – gaśnicza;
29. Postulat przedstawicieli OSP z terenu jednego z powiatów województwa podlaskiego:
    „nie ma problemów z funkcjonowaniem jednostek OSP na terenie powiatu, zatem nie ma przesłanek do regulacji prawnych w tym obszarze”.

Konsultacje, KW PSP Białystok 19.05.2021